Waterfall, Hiroshi Senju
Một người bạn nói với tôi rằng "không thể nói ta đã xem một tác phẩm cho đến khi ta được nhìn chúng tận mắt." Tôi cũng nghĩ vậy. Có những quang cảnh kì vĩ và lộng lẫy quá dù nhìn qua màn hình thôi đã thấy xúc động bồi hồi, nếu được đắm chìm trong nó, được đứng thật gần, gom hết tất cả vào trong nhãn cầu, thì sẽ còn cảm nhận được gì nữa? Có lẽ từ gần nhất tôi tìm ra được trong đầu mình ngay bây giờ là euphoria. Một trạng thái lâng lâng, đê mê và thất lạc, một rung động không thể nói thành lời.
Hồi trước tôi thường tự hỏi sao mình lại bị cuốn hút bởi mỹ thuật của Nhật đến vậy, sống ở đó một thời gian ngắn, đọc nhiều thêm, tôi biết ra đó là vì tín ngưỡng tôn thờ thiên nhiên của họ. Thần ở khắp mọi nơi, trong nụ hoa vừa nở, nơi con nhện giăng tơ, những buổi sáng sương mờ hay bông tuyết đầu mùa, thần ngự trên chiếc lá đang rơi, thần cưỡi sóng tràn vào bờ và hoá thành một con nghêu nhỏ, chui vào lòng đất, thấm vào mạch nước ngầm, và nước bốc hơi lại hoá thành mây, bao phủ thế giới trong tấm chăn màu trắng mềm mại... Thần hiện diện ở khắp mọi ngóc ngách trong cuộc sống này, xung quanh ta có tám triệu vị thần. Điều đó không đẹp đẽ sao? Thiên đường không ở đâu xa mà chính ngay đây, nơi ta đang sống. Vì luôn có thiên nhiên trong tim, thế giới quan của họ dù đã đi qua nhiều đổi thay, đặt vào những môi trường nhân tạo đầy tính viễn tưởng , nhưng vẫn luôn hướng về một cội nguồn đẹp hùng vĩ và trong sáng như nó vốn là.
"...Dù chỉ trong khoảnh khắc, họ luôn luôn muốn được thiên nhiên bảo bọc để trực tiếp nhận ra nhịp tim của nó đập trong lòng mình." (Trích Thiền và Mỹ Thuật, dịch chú Nguyễn Nam Trân)
Waterfall, Hiroshi Senju
Loạt tranh vẽ thác nước của Hiroshi Senju, một hoạ sĩ theo làn sóng Nihonga sinh sống và làm việc tại New York. Đương đại trong cách tiếp cận nhưng ông vẫn thực hành kỹ thuật truyền thống tồn tại qua ngàn năm, dùng pigment tự nhiên từ khoáng thạch, vỏ trai nghiền với keo động vật, vẽ trên giấy washi từ sợi dâu tằm.
Trong bộ tranh này với chủ đề "khởi nguồn", Senju tìm thấy cảm hứng từ đảo Oahu, Hawaii, nơi cảnh tượng còn giữ được vẻ đẹp hoang sơ, nguyên thủy và ông có thể cảm nhận được những rung động và nguồn năng lượng dữ dội của Trái Đất. Thác nước Senju đã đi khắp nơi, triển lãm dưới những ánh đèn và sắp đặt nhấn mạnh thêm năng lượng trên những bức tranh khổ lớn, nhưng với ông nơi tuyệt nhất để thưởng lãm chúng là trên cánh cửa trượt, trong căn phòng lót chiếu tatami dưới ánh sáng tự nhiên khi mờ khi tỏ.
Venice Biennale, 1995
Một tác phẩm của Hiroshi Senju trên nền giấy dâu, trong một trà thất cổ truyền Nhật Bản
Nếu đối diện thác nước này đủ lâu, có lẽ tôi sẽ thấy được Thần ở trong đó.
Ảnh và thông tin tổng hợp từ gallery Sundaram Tagore