Đường đắng
Tawfiq Zayzad (1929 - 1994)
——
Hãy trả lời!
Ta cất tiếng gọi Palestine, một quê hương
chằng chịt vết thương, muối mặn thấm đẫm.
Ta gọi như thét gào: Xin cho ta hòa vào người
để rồi chảy tràn.
Ta là đứa con mà thảm kịch đã bỏ rơi
với lưỡi dao kề bên cuống họng.
Ta sống trong tiếng xào xạc của hoài niệm,
giữa đồn điền ô-liu.
Ta viết nên bài thơ ngọt đắng cho bao người cùng khổ,
Ta viết cho những phận đời cơ cực.
Ta cắm ngòi bút xuyên thấu trái tim đau,
nhúng vào mực chảy trong dòng máu.
Thức ăn của ta là bức tường thép
Nước uống là cơn gió tháng mười thổi qua,
Ta khiến gương mặt kẻ cướp tứa máu
bằng những bài thơ bén tựa lưỡi dao.
Nếu sống lưng ta bị nghiến nát bởi ngàn mảnh vụn
ta sẽ thay thế nó với một chiếc hòm
chất nên từ đá cuội của làng Hittin!
——
(Hoài Phương dịch)
Tawfiq Zayzad (1929 - 1994) chính trị gia, thị trưởng thành phố Nazareth và là "nhà thơ phản kháng" người Palestine. Ông sinh ra tại Nazareth dưới thời Uỷ trị Anh Quốc, ông là một thành viên tích cực trong hội cộng sản từ khi còn trẻ. Ông từng lãnh đạo quần chúng trong nhiều sự kiện nổi dậy chống lại các sưu thuế bất công ban hành bởi nhà nước Israel, và cũng là lia do ông bị bắt bỏ tù nhiều lần, và bị hạn chế đi lại. Những tháng ngày trong tù là khi ông sáng tác thi ca mãnh liệt nhất. Từ năm 1962 đến 1964, ông đi học tại Moscow, và sau khi trở lại Palestine, năm 1975 ông được bầu làm thị trưởng thành phố Nazareth, một chiến thắng mà nhà nước Israel vô cùng gai mắt và cảm thấy đe doạ. Ông đã gây áp lực lên nhà nước Israel về cách đối xử bất công với người dân Palestine, tại Israel và cả lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng. Ông qua đời năm 1994 khi vẫn còn đang nhậm thức thị trưởng.