"Lớp học vẽ"
Salim Al-Naffar (1963-2023)
From English translation by Danielle Linehhan Kiedaisch and Lorna MacBean
——
Nếu ta dừng bước
Liệu sự vô tận có ngừng lại không?
Ta gào lên thống thiết từ trong bão lửa,
tiếng thét ta chìm vào bóng tối.
Có ai nghe thấy không?
Có ai trả lời không?
Lũ trẻ nhúng bánh mì vào dòng lệ ta tuôn tràn
trong khi ta vật lộn với xiềng xích thời gian
được vẽ ra nhằm điểm trang cho chiến trận
Một đứa trẻ thì thầm:
“Họ đưa cha của con đi rồi… chú có thấy ông không?”
Nhưng tôi kiệt sức
vì phải nhìn
vì những chuyến hành trình
vì tháng ngày lo lắng
Mẹ ơi, con mệt rồi…
Niềm vui, nỗi buồn, đều là những thứ hoang đường
Và những chuyến đi này ngấu nghiến con, từng mẩu, từng mẩu một…
Khi ta dừng lại
Cuộc đời hóa thành ký ức.
Khi ta ngủ say,
bên cạnh thời gian,
mở lời.
Trong lớp học vẽ
thời gian được phác đồ trên đường nét quê hương
cùng câu chuyện khi bao hiệp sĩ đối đầu thời gian với toàn bộ linh hồn.
Thầy giáo kể chuyện
rồi điểm tô màu sắc vào tâm trí chúng ta.
Gieo nơi chốn vào buồng tim, biến chúng thành câu hỏi:
Điều gì đã xảy ra với người thầy đó?
Thầy tôi đã bị tuyên cáo vắng mặt.
Chẳng còn bức tranh, chẳng còn câu chuyện, giấc mơ đẹp tan tành
Mỏi mệt bởi những chuyến đi, những câu hỏi
và một cuộc đời triền miên thống khổ,
tôi hóa thành kẻ lang thang.
Ai sẽ thấy được bước chân đi lạc?
Chẳng được yêu thương và kiệt sức trong giận dữ,
họ dẫm trên tầng mây
họ ngắt bỏ vì sao khỏi vòm trời
rồi họ làm trật nhịp thời gian trôi.
Nếu chúng ta dừng lại
Thời gian có bước tiếp không?
Ta chưa từng nghĩ rằng mình đang đưa lũ trẻ vào lòng sóng dữ.
….
Điều gì đã xảy ra với chúng ta?
Ta có học được điều gì từ sự vắng mặt?
Rằng sự sống không được bảo bọc ở miền hoang dã.
Ta đập tay trên cửa nhà tử thần
và chỉ có thinh lặng trả lời.
Chúng ta lớn lên trên dải đất eo hẹp
Cuộc đời ta vươn lên từ dòng nước.
Nên hãy cãi lại điều này:
Dẫu quê hương có bị vòm trời nghiền nát
thì chúng ta vẫn tiếp tục cất lên tiếng hát.
—-
(Hoài Phương dịch)
Thật buồn khi tìm được một bài thơ hay, một nhà thơ mới để giới thiệu đến mọi người, đọc xuống phần ghi chú tác giả, nhận ra người đã mất.
Salim Al-Naffar (1963 - 2023) là một trong những nhà thơ Gaza đã ra đi dưới những không kích của Israel mấy tháng qua. Sinh ra tại trại tỵ nạn Jaffa, gia đình ông bị trục xuất đến Jordan vào năm 1968 và đến năm 1994 mới được hồi hương. Ông đã từng sống cùng với gia đình gồm với vợ và hai con nhỏ tại trại tỵ nạn Al-Nafar ở Gaza, cho đến ngày 7/12/2023 khi cả gia đình ông, cùng chị dâu và những đứa cháu đều thiệt mạng khi bị chôn vùi dưới đống gạch vụn sau một trận không kích. Thi hài của họ vẫn còn nằm dưới đống tàn tích. Ông từng là một trong những tiếng nói quan trọng trong cộng đồng văn chương khu vực và đã xuất bản hơn 12 tuyển tập văn chương, ông cũng được biết đến như một người làm công tác xã hội năng nổ, luôn giúp đỡ người khác nhiệt tình, một nhà thơ được biết đến với “Trái tim vàng.”