"Thẻ căn cước"
Mahmoud Darwish
bản dịch tiếng Anh bởi Denys Johnson-Davies
---
Hãy ghi lại.
Ta là một người Ả Rập
Số căn cước của ta là năm mươi nghìn
Ta có tám người con
Và đứa thứ chín sẽ đến khi mùa hè đi qua.
Vậy có gì khiến các người giận dữ?
Hãy ghi lại.
Ta là một người Ả Rập
Cùng những đồng chí của mình làm việc tay chân nơi mỏ đá
Ta còn tám người con
Ta phải mang bánh mì về cho chúng
và sách vở, áo quần
đào lên từ đất đá …
Ta không xin bố thí ở cửa nhà các người
Cũng không quỵ lụy cúi đầu trước bất kì ai
Vậy có gì khiến các người giận dữ?
Hãy ghi lại!
Ta là một người Ả Rập
Mang một cái tên mà chẳng còn tước hiệu
Là con bệnh của một đất nước
nhung nhúc người dân giận dữ
Gốc rễ của ta
đã đâm sâu từ trước khi thời gian bắt đầu
trước khi những thời đại khởi sinh
Trước hàng cây bách và cội ô liu già
Trước khi cỏ lên mầm lan tỏa.
Cha của ta… đến từ một gia đình chỉ biết cày bừa
Nào có xuất thân từ tầng lớp vinh hoa
Và ông nội ta… từng là một nông dân chân chất
không thuần chủng, cũng chẳng hề danh giá
Nhưng người dạy cho ta lòng tự hào của ánh dương
trước khi chỉ cho ta mặt chữ
và nhà ta khiêm tốn như căn chòi người gác cửa
đắp nên từ cành khô củi mục
Địa vị của ta thế này có thỏa mãn các người?
Chỉ còn một cái tên mà chẳng còn họ!
Hãy ghi lại
Ta là một người Ả Rập.
Màu tóc: Đen
Màu mắt: Nâu
Đặc điểm nhận dạng:
Đầu choàng khăn Keffiyeh cùng một chiếc Igal*
Và ta sẽ tẩn ngay kẻ nào cả gan chạm vào đó.
Địa chỉ:
Một ngôi làng xa xôi chẳng còn ai nhớ đến
Một con đường không còn cả cái tên
Tất cả đàn ông trong làng phơi lưng ngoài đồng hay mỏ đá
Vậy có gì khiến các người giận dữ?
Hãy ghi lại.
Ta là một người Ả Rập
Các người đã cướp mất vườn nho tổ tiên ta
và tất cả đất đai ta từng canh tác,
cùng các con của mình.
Các người chẳng chừa lại gì cho con cháu của ta
ngoài những hòn đá cuội…
Vậy Nhà nước có lấy luôn chúng không?
Như các người từng tuyên bố.
Vì vậy!
Hãy ghi lại ngay đầu trang thứ nhất:
Ta không căm thù bất kì ai
cũng không xâm phạm bất kể điều gì.
Nhưng, nếu ta đói
Da thịt kẻ cướp sẽ thành miếng mồi
Nên hãy cẩn thận…
Hãy cẩn thận…
Trước cơn đói
Và cơn cuồng nộ của ta!
---
*Keffiyeh và Igal: Khăn choàng biểu tượng của Palestine với hoa văn mắt lưới, thường có màu đen trắng và được cố định trên đầu bằng một chiếc vòng vải màu đen gọi là Igal. Chiếc khăn này đã trở thành một biểu tượng phản kháng của người Palestine cũng như những người ngoại quốc ủng hộ họ.
Bài thơ "Thẻ căn cước" xuất hiện lần đầu trong tập thơ "Lá Olive" vào năm 1964, khi Mahmoud Darwish chỉ mới 23 tuổi, và khi ông đọc bài thơ này lần đầu tiên trước công chúng nó đã đã tạo được tiếng vang lớn. Bài thơ được viết theo thể tự do với ngôn từ rất đơn giản và dễ hiểu, miêu tả lại cảnh một người Arab đang bị khảo cung bởi binh lính Israel - một trải nghiệm mà hầu hết người Arab Palestine đã đi qua sau sự biến al-Nakba 1948. Bài thơ này có lẽ là tác phẩm nổi tiếng nhất của Mahmoud Darwish và được phát sóng rộng rãi không chỉ trong cộng đồng Palestine mà cả Israel, tuy nhiên phải đến năm 2016 khi nó được đọc lên trên đài radio của quân đội Israel (Israel Army Radio) thì mới gây phản ứng dữ dội từ những người cầm quyền.